Στο πρώτο μέρος της σειράς για την ανακατασκευή αυτής της παλιάς Aria, μπορείτε να δείτε πώς έκανα την προεργασία. Στο δεύτερο μέρος, έφτιαξα ένα χρώμα εμποτισμού με βάση το λινέλαιο και το πέρασα στο ξύλο. Στο τρίτο μέρος, ολοκλήρωσα το φινίρισμα και το γυάλισμα του σκάφους. Στο τέταρτο μέρος, γυάλισα το pickguard. Στο πέμπτο μέρος, έκανα την εγκατάσταση της μαγνητικής θωράκισης.
Είμαστε εδώ λοιπόν.
Αποτίμηση και καθάρισμα
Το μανίκι και η ταστιέρα ήταν από κελεμπέκι (maple). Τα καλά νέα ήταν ότι δεν είχε σκευρώσει και η βέργα λειτουργούσε κανονικά, απόδειξη ότι οι Ιάπωνες τη δεκαετία του 80 κάναν καλή δουλειά ακόμη και στα φθηνά μοντέλα. Από εκεί και πέρα η ταστιέρα είχε αρκετή φθορά από το παίξιμο. Λόγω πλημμελούς συντήρησης είχε συσσωρευτεί μπόλικη μπίχλα σε όλα σχεδόν τα τάστα.
Έπιασα αμέσως δουλειά και καθάρισα την ταστιέρα χρησιμοποιώντας μια πλαστική κάρτα (απ’ αυτές που μένουν στις τσέπες όταν φεύγεις από ξενοδοχείο ξημερώματα και ξεχνάς να την αφήσεις στο checkout).
Με το καθάρισμα φάνηκαν καθαρότερα οι περιοχές της ταστιέρας που είχαν σκαφτεί από το παίξιμο. Απ’ αυτές ήταν εύκολο να συμπεράνει κανείς τις αγαπημένες συγχορδίες του προηγούμενου κατόχου. Τα τάστα είχαν επίσης λάκκους από τη χρήση. Ήταν ήδη αρκετά χαμηλα και ως εκ τούτου το να τα κρατήσω και τα να τρίψω δεν ήταν λύση. Έπρεπε να αντικατασταθούν.
Μετά το καθάρισμα: Φαίνονται τα σκαψίματα στην ταστιέρα. Μας επιτρέπουν να υποθέσουμε με σχετική ασφάλεια ότι οι αγαπημένες συγχορδίες του προηγούμενου ιδιοκτήτη ήταν η μι και η λα.
Η χαλκοταινία που χρησιμοποίησα είναι αυτοκόλλητη. Η μια πλευρά του χαλκού είναι καλυμμένη από κόλλα που όμως είναι αγώγιμη. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Αν δεν είναι αγώγιμη η κόλλα τα κομμάτια θα πρέπει να τα κολλήσουμε με καλάι ώστε να ενωθούν σε έναν ενιαίο αγωγό.
Εξαγωγή των παλιών τάστων
Για να βγάλω τα παλιά τάστα ακολούθησα την εξής διαδικασία:
- Εφαρμογή χαρτοταινίας εκατέρωθεν του τάστου για προστασία της ταστιέρας
- Βρέξιμο του τάστου (το νερό βοηθάει να μην παραζεστάνουμε το τάστο και κάψουμε το ξύλο)
- Ζέσταμα του τάστου με κολλητήρι ώστε να ξεκολλήσει πιο εύκολα
- Εξαγωγή του τάστου με ειδική πένσα
Αφού έβγαλα μερικά τάστα με αυτόν τον τρόπο, διαπίστωσα ότι το ζέσταμα δεν βοηθούσε ιδιαίτερα, οπότε συνέχισα παραλείποντας τα βήματα 2 και 3.
Αφού έβγαλα όλα τα τάστα, καθάρισα τις εγκοπές με ένα κοπίδι και ρύθμισα τη βέργα ώστε να είναι απολύτως ίσια η ταστιέρα.
Προετοιμασία
Στη συνέχεια άρχισα το τρίψιμο με το ειδικό τριβείο για ταστιέρες.
Γιατί θέλουμε ειδικό τριβείο για να τρίψουμε μια ταστιέρα; H απάντηση είναι απλή: η επιφάνεια μιας ταστιέρας δεν είναι επίπεδη αλλά κυλινδρική. Η εγκάρσια τομή της, λοιπόν, είναι ένας κύκλος με ακτίνα Χ. Το Χ, η ακτίνα και της ταστιέρας, έχει μεγάλη επίδραση στην αίσθηση του οργάνου. Οι ταστιέρες σε παλιότερες κιθάρες έχουν μικρότερη ακτίνα (πχ. 7,5 ίντσες σε Fender προ δεκαετίας 80, 9,5 ίντσες σε μεταγενέστερες), άρα είναι πιο καμπυλωτές, ενώ αυτές των πιο μοντέρνων (πχ. Schecter, Ibanez κλπ.) μεγαλύτερη ακτίνα (16″, 20″), άρα πιο επίπεδες.
Για την ταστιέρα χρησιμοποίησα γυαλόχαρτο P240. Επειδή τα αυτοκόλλητα γυαλόχαρτα είναι πανάκριβα, χρησιμοποίησα ένα κανονικό το οποίο προσάρμοσα στη βάση με ένα ωραίο κόλπο: κόλλησα στη βάση χαρτοταινία και πάνω στη χαρτοταινία κόλλησα το γυαλόχαρτο με κόλλα στιγμής. Έτσι το γυαλόχαρτο μπορεί να αφαιρεθεί εύκολα από τη βάση και να αντικατασταθεί με φρέσκο με τον ίδιο τρόπο.
Η ακτίνα της ταστιέρας ήταν δέκα ίντσες, αλλά την έκανα δώδεκα γιατί την ήθελα λίγο πιο επίπεδη.
Στη συνέχεια αφαίρεσα το βερνίκι από το υπόλοιπο μανίκι χρησιμοποιώντας γυαλόχαρτο πάλι με κόκκωση 240, προσαρμοσμένο σε σφουγγάρι ώστε να διατηρηθούν οι καμπύλες του μανικιού.
Το μανίκι μετά το τρίψιμο.
Φινίρισμα
Για το φινίρισμα επέλεξα μια απλή και φτηνή λύση: το βρασμένο λινέλαιο. Το λινέλαιο έχει το πλεονέκτημα ότι είναι ιδιαίτερα οικονομικό σε σχέση με τα βερνίκια και ότι είναι πολύ εύκολο στην εφαρμογή. Στα μειονεκτήματά του συγκαταλέγονται ότι δεν είναι τόσο ανθεκτικό, και βέβαια χρειάζεται ανανέωση ανά διαστήματα.
Έκανα τη εφαρμογή με σμυριδόπανο. Αυτή η τεχνική βοηθά στην επίτευξη μιας πιο λείας επιφάνειας γιατί η σκόνη που δημιουργείται από το τρίψιμο σε συνδυασμό με το λινέλαιο σχηματίζει ξυλόστοκο που κλείνει τους πόρους. Σε ένα μικρό δοχείο διέλυσα το λινέλαιο με λίγο νέφτι, και βούτηξα το σμυριδόπανο με κόκκωση 600 και άρχισα να περνάω το λινέλαιο σε όλο το μανίκι και την ταστιέρα. Αφού άφησα το ξύλο να πιει το λινέλαιο, καθάρισα με ένα πανί και συνέχισα επαναλαμβάνοντας τη διαδικασία με πιο ψιλό σμυριδόπανο (P800), τελειώνοντας με το P1000. Άφησα το μανίκι να στεγνώσει καλά πριν περάσω στο επόμενο βήμα που ήταν η στερέωση των νέων τάστων.
Η προετοιμασία και το φινίρισμα του μανικιού σε βίντεο:
Εγκατάσταση των νέων τάστων
Για τα νέα τάστα χρησιμοποίησα ταστόσυρμα Dunlop 6130 jumbo. Πήρα τρεις βέργες των 60 εκατοστών, που μου κόστησαν περίπου 25 ευρώ. Πριν κόψω τα τάστα λύγισα τις βέργες με το ειδικό εργαλείο. Φιλική συμβουλή: τα τάστα ιδανικά, για να «κάτσουν» καλά στην ταστιέρα, πρέπει η καμπύλη που σχηματίζουν να είναι μικρότερη από την ακτίνα της ταστιέρας, δηλαδή να είναι πιο καμπυλωτά. Αφού τα έκοψα σε μήκος λίγο μεγαλύτερο από το πλάτος της ταστιέρας άρχισα να τα προσαρμόζω στις εγκοπές, χτυπώντας τα με την πλασστική ματσόλα ώστε να μην κάνω σημάδια (τα τάστα είναι φτιαγμένα από ένα μείγμα νικελίου και αργύρου που είναι αρκετά μαλακό. Βέβαια υπάρχουν και ατσάλινα τα οποία όμως είναι πιο δύσκολα στην κοπή και την επεξεργασία).
Έτοιμο το πρώτο τάστο. Έπονται άλλα είκοσι ένα. Τελικά, δεν χρησιμοποίησα κόλλα καθώς διαπίστωσα ότι τα τάστα ήταν αρκετά στερεά.
Για κάθε τάστο που έβαζα, αφού σιγουρευόμουν ότι έχει μπει καλά στη θέση του, έκοβα σύριζα τις άκρες του που περίσσευαν από την ταστιέρα. Κάπως έτσι, έφτασα εδώ:
Αν και γενικά το αποτέλεσμα ήταν ικανοποιητικό, είχε ατέλειες. Κάποια τάστα δεν είχαν «καθίσει» καλά στην ταστιέρα, παρά το επίμονο σφυροκόπημα (που από δική μου αδεξιότητα άφησε μερικά ελαφρά σημάδια στην ταστιέρα). Επιθεωρώντας το αποτέλεσμα, αποφάσισα να προχωρήσω ποντάροντας στο ότι η επίδραση αυτής της αστοχίας στο τελικό αποτέλεσμα θα αμβλυνόταν από το τρίψιμο.
Έλεγξα προσεκτικά το ύψος των τάστων ανά τρια με το ειδικό εργαλείο (fret rocker), το οποίο λειτουργεί σαν…τραμπάλα: το βάζουμε σε ένα τάστο (ώστε οι άκρες του να ακουμπάνε στα δύο εκατέρωθεν) και το κουνάμε. Αν κάνει τακ-τακ σημαίνει ότι το τάστο είναι ψηλότερο από αυτά που βρίσκονται εκατέρωθεν και άρα πρέπει να τριφτεί. Βρήκα 6-7 τάστα που εξείχαν και άρα έπρεπε να διορθωθούν. Τα μαρκάρισα με έναν μαρκαδόρο. Το ίσιωμα έγινε τρίβοντας με ένα αλουμινένιο προφίλ, σε μια από τις ακμές του οποίου κόλλησα ένα γυαλόχαρτο P320.
Μετά από έναν γύρο ακόμη ελέγχου, διαπίστωσα πως ο αριθμός των τάστων που εξείχαν μειώθηκε σε δύο. Μετά από λίγο ακόμη τρίψιμο τα τάστα είχαν «έρθει» στο σωστό ύψος.
Σειρά είχαν οι άκρες των τάστων. Παρόλο που είχαν κοπεί σύριζα, ακόμη εξείχαν αρκετά ώστε να ενοχλούν στο παίξιμο. Με μεγάλη προσοχή έφερα τις άκρες πρόσωπο με το πλάι της ταστιέρας, χρησιμοποιώντας μια επίπεδη σιδερένια λίμα, και στην συνέχεια το αλουμινένιο προφίλ με το γυαλόχαρτο. Στη συνέχεια έκανα το fret crowing: με το τρίψιμο που έκανα για να φέρω τα τάστα στο ίδιο ύψος οι άνω ακμές τους έγιναν επίπεδες, και έπρεπε να τις στρογγυλέψω χρησιμοποιώντας μια ειδική κοίλη λίμα (αυτή με την πορτοκαλί λαβή). Έκανα το τελικό γυάλισμα με λίγο ατσαλόμαλλο.
Η εγκατάσταση των νέων τάστων σε βίντεο:
Και κάπως έτσι ολοκληρώθηκε το πιο δύσκολο βήμα του πρότζεκτ. Το μανίκι είναι έτοιμο και είμαστε έτοιμοι για το τελικό μοντάρισμα!